Laurence Machiels
Groenjournalist - tuinexpert
Word je moedeloos van de bladeren in je tuin? Nergens voor nodig: met deze lifehacks heb je ze zo geruimd! En ze zijn nog erg nuttig voor je tuin ook.
Bladeren verhogen het humusgehalte van je tuin, en daar groeien je planten beter van. Laat het dus zoveel mogelijk liggen. Hark het alleen weg van het gazon, vis het uit de vijver, en houd grindstroken en paden vrij. Strooi de bladeren die je verzamelde over elk kaal plekje aarde in je tuin, en onder hagen en struiken. Het verteert rustig ter plaatse, en remt het onkruid: geen betere en goedkopere mulch.
Een plant die maar weinig vorst verdraagt? Zet rond je Gunnera, bananenboom, Agapanthus... in volle grond een korf of rand van draadgaas en vul de korf met bladeren. In april haal je het ‘deken’ weer weg.
Bladeren verteren tot kruimelige, donkere bladaarde, een beetje zoals bosgrond. Die bevat minder voedingsstoffen dan compost, maar verbetert wel de bodem in je tuin. Maak op een schaduwplek een korf van kippengaas. Gooi ze vol bladeren, en maak goed nat; nat blad verteert sneller. Es, beuk, berk, kers, olm, haagbeuk, linde, eik, populier en wilg verteren het snelst, binnen een jaar. De hoop omkeren hoeft niet. Niet veel plaats in je tuin? Stop de bladeren in een vuilniszak of een jutezak.
Duw goed aan, giet er flink wat water over, vouw de zak dicht en prik bij een plastiek zak onderaan een paar gaten. Zet de zak weg, in de schaduw. Over een jaar haal je er bladaarde uit, die je tussen je bloemen en groenten strooit.
Nog plaats op de composthoop? Laat de bladeren op het gazon liggen en maai ze met je gazon mee. Je krijgt een prachtige mix van bruin en groen materiaal, dat snel en geurloos verteert tot compost.
Jonge (fruit)bomen en bessenstruiken hebben de eerste jaren ruimte aan hun wortels nodig; je laat best een cirkel van 1 à 2 meter diameter onkruidvrij. Strooi er een dikke laag herfstbladeren uit; de bladeren houden het onkruid tegen en maken de grond luchtiger. Laat het rustig verteren. Strooi er in de lente nog een laagje stalmest of grove compost bovenop, als voeding.
Laat ook de moestuinbedjes niet leeg liggen! De regen maakt de aarde hard (zeker klei) en de voedingsstoffen spoelen uit. Leg een dik pak bladeren op de blote aarde. In maart meng je het heel lichtjes onder, of duw je het blad wat opzij, om te zaaien en planten.
Als je je afvraagt waar de padden en salamanders in de herfst of winter zitten, kijk dan maar eens onder een hoop bladeren. Leg her en der een hoop, en laat hem onaangeroerd tot april. Stop er wat grillige takken onder, zo is er extra ruimte waar de egel kan overwinteren. Of doe de vogels een plezier. In een hoop bladeren zit ontzettend veel leven. Tal van bodemdiertjes en nuttige insecten zijn er aan het werk, om het blad tot bladaarde en humus te verwerken. En dat weten de vogels maar al te goed! Wanneer het eten schaarser wordt, scharrelen ze tussen de bladeren op zoek naar wormen en insecten. Zelfs als het vriest, blijft het binnenin de hoop vorstvrij en vol leven.
Een stuk grond met veel onkruid, of een lap gazon waar je wilt moestuinieren? Bedek het met karton, strooi er een dik pak bladeren op (20 tot 30 cm) en zet vast met een laag stalmest, houtsnippers of wat takkenbossen. Volgende lente is de grond onder je karton heerlijk rul en zijn onkruid en gras afgestorven. Spit of woel de grond om, raap er de onkruidwortels uit, en je kunt van start. Of laat alles liggen, maak gaten in het karton en plant daar rechtstreeks in. Pompoenen zijn de ideale starters voor zo'n onontgonnen stuk.
Of bouw er een muurtje van!
Wie veel snoeit, weet hoe handig een takkenwal is. Tussen twee rijen palen stapel je alle takken en twijgen tot een dikke muur. Strooi er gerust ook bladeren tussen die langzaam (pas na 2 jaar) verteren zoals van esdoorn, magnolia, plataan en paardenkastanje.